KAPİTALİZMİN ZAFERİ
Parlamento yeni ortaya çıkan toplumsal
öğelerin isteklerini dile getirebilmeleri ve aralarındaki çıkar çatışmalarının
çözümlenmesini sağlayan esnek bir kurum haline geldi.
Endüstrileşmenin önünde muhalif bir
aristokrasi yoktu.
Çünkü onlar da benzer ticari
motivasyonlarla ayakta kalabilmişlerdi.
Köylülük ortadan kalktı. Tutucu ve gerici
bir ordudan kurtulmuş oldu İngiltere.
Dolayısıyla Rusya ve Çin’deki gibi
köylü devrimlerinden de kurtulunmuş oldu.
18. yy’da ticaretin büyük çaplı artışı ile
toprağa bağlı çıkarlar ve ticarete bağlı çıkarlar arasındaki ilk uyuşmazlık
belirtileri ortaya çıktı.
Hammadde ve pazarlar için saldırgan bir
dış politika beklentisinde olan ticaret çevresi toprak sahibi aristokratlar
tarafından kuşkuyla karşılandı çünkü bu fetihlerin parası kendilerinden alınan
toprak vergileriyle finanse edilecekti.
İngiltere iki olayla karşı karşıyaydı: hem
Amerika’daki kolonilerini yitirdi hem de Fransa’da gerçekleşen devrimi
izliyordu.
Reformlar bir süreliğine askıya
alındı.
18. yy’ın sonlarında güçlerinin zirvesine
varan toprak sahibi sınıflar bu tarihten itibaren güçlerini yitirme sürecininin
oldukça ağır ilerlemesi ve dayandıkları ekonomik temelin sağlam kalması
nedeniyle zorluk çekmeden sürdürebildikleri bir savunma ve ödün verme dönemiyle
ilgilidir.
19. yy’da İngiliz kapitalistleri,
endüstrileşmenin ulusal birliği kurmak ve ticaretin önündeki iç gümrük
duvarlarını yıkmak türdeş bir yasal adli sistem oluşturmak, çağdaş bir para
birimini benimsemek gibi önkoşullarını devletten sağlanan küçük bir destekle
yapabildiler.
Orduya ve bürokrasiye dayanan bir
monarşinin olmaması parlamenter demokrasinin gelişmesini kolaylaştırdı.
1832 Reform Yasası: endüstri
kapitalistlerine oy hakkı verilmiştir.
Bazı açılardan hayal kırıklığı yaratmış
olsa da burjuvazinin dişini göstermesini sağlamıştır.
1846 Tahıl Yasalarının kaldırılması.
1838-1848 Chartist Hareket: Whigler bu
hareketlere daha ılımlı yaklaşıyorlar.
1840’da çalışma yasalarını çıkartarak
aristokrasi de sanayi burjuvasından rövanş almış oluyor.
Amerikan iç savaşının sonra ermesi ve
Amerikan tahılını Avrupa’ya taşıyan buharlı gemilerin devreye girmesiyle
Tarımda toprak sahibi sınıfların dayandıkları temellerde biraz sarsıntı oldu.
Fakat tam bu sıralarda İngiliz yukarı
sınıfları tarımsal temellere dayanmaktan çıkmış; endüstriye ve ticarete
dayanmış bulunmaktaydı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder